Mętna woda w akwarium — przyczyny i rozwiązanie

Akwarium słodkowodne wymaga ciągłej uwagi. Jego pielęgnacja wcale nie należy do czynności prostych. Jednak czego się nie robi dla pięknego, naturalnego zbiornika wypełnionego roślinnością i zwierzętami morskimi. Niestety przy nieodpowiedniej pielęgnacji lub jej braku woda w akwarium staje się mętna. Jak ją rozpoznać? Jakie są tego przyczyny? I co z tym zrobić?

Mętna woda w akwarium – jak ją rozpoznać

Najlepszym sposobem na ocenę zmętnienia wody jest zmierzenie NTU – to nefelometryczna jednostka zmętnienia wykorzystywana na całym świecie i uznana nawet przez Światową Organizację Zdrowia. Organizacja przyjęła, że woda o NTU większym niż 5, nie powinna być spożywana przez człowieka, co więcej, najlepiej dla nas, jeśli NTU wynosi 1. My jednak skupiamy się na akwarium, a nie zdatności do spożycia. Jak więc rozpoznać, czy woda w zbiorniku ma na tyle dużą obecność zawieszonych cząstek, że można ją uznać za mętną? W końcu nie użyjesz do tego przyrządów pomiarowych do oceny turbidymetrii i nefelometrii, bo śmiemy wątpić, że masz ten specjalistyczny sprzęt w domu.

Najlepiej sprawdza się tutaj ocena „na oko”. Woda jest mętna, gdy dolne i tylne części akwarium są nieco rozmyte, co oczywiście spowodowane jest zawieszonymi cząstkami w słupie wody. Im dalej w głąb akwarium popatrzymy, tym mniejsza widoczność, a teoretycznie woda powinna być przezroczysta jak powietrze, coś takiego nie powinno więc wystąpić.

Przyczyny mętnej wody w akwarium – poznaj je

Wydaje Ci się, że Twoje ryby są trudniejsze do zauważenia, niż zwykle? Zastanawiasz się pewnie czy to pogorszenie wzroku? Oczywiście tego nie wykluczamy, najprawdopodobniej jednak woda w Twoim akwarium zmętniała. No dobrze, ale dlaczego tak się stało? Co mogło na to wpłynąć? Poniżej kilka najpopularniejszych przyczyn.

• Przyczyną mogą być na przykład same ryby – niektóre gatunki stale mieszają podłoże, co powoduje unoszenie się drobnych i lekkich cząsteczek w wyższe partie słupa wody. Podniesione elementy pozostają zawieszone i doprowadzają do zmętnienia.
• Kolejną przyczyną zmętnienia wody jest erozja skał czy innych dekoracji zbiornika na skutek działania wody. To naturalne zjawisko, któremu nie da się zapobiec, chyba że zastosujesz dekoracje ceramiczne, one jednak nie wyglądają tak zjawiskowo, jak te naturalne.
• Trzecią przyczyną zmętnienia wody jest fitoplankton- naturalnie występujące glony w zawiesinie w słupie wody. Autotroficzne, mikroskopijne organizmy wodne nie są dostrzegane przez ludzkie oko, ale ich skupiska sprawiają, że wydaje Ci się, że woda jest za mało przezroczysta. Może to przypominać bezbarwną galaretkę występującą w różnych partiach słupa wody.

Zmętnienie o różnym odcieniu

Powyżej wymieniliśmy ogólne przyczyny zmętnienia wody w akwarium, warto to jednak doprecyzować i wyróżnić rodzaje zmętnienia ze względu na kolor wody w akwarium, a raczej jej odcień. Poniżej trzy rodzaje mętnej wody i przyczyny jej występowania.

Białe zmętnienie

To zmętnienie wody jest bezbarwne, ale może utrudniać widoczność samego dna zbiornika czy rybek spoczywających na dnie. Główną przyczyną występowania białego zmętnienia są resztki substratu, najczęściej kurzu nagromadzonego na kamieniach, jakie umieściłeś w zbiorniku. Dlatego, zanim zdecydujesz się umieścić dekoracje w akwarium, umyj je dokładnie wodą. Kolejna przyczyna białego zmętnienia to brak równowagi chemicznej w wodzie, zbyt duża ilość krzemianów, metali ciężkich i fosforanów w wodzie może doprowadzić do zmętnienia. Pozbędziesz się tego, wymieniając wodę. Przerost kolonii bakteryjnych również doprowadza do białego zmętnienia – ta sytuacja występuje najczęściej, gdy dopiero zamontowałeś zbiornik i powinna sama zaniknąć.

Brązowe zmętnienie

Zanurzone drewno i naturalne kłody w Twoim akwarium? W takim razie możesz się spodziewać brązowego zmętnienia wody. To raczej nie występuje w zbiornikach, gdzie dekoracji jest mało. Jednak drewno naturalne uwalnia garbniki, metabolity wtórne rozpuszczające się w wodzie i doprowadzające do mętnienia. Jak wykryć takie zmętnienie? Taniny obniżają pH akwarium, wystarczą więc paski wskaźnikowe odczynu – nie są one bardzo dokładne, ale na pewno wykażą, że woda jest kwaśna. Warto jednak przewrotnie powiedzieć, że brązowy kolor wody jest zupełnie naturalnym, tak prezentuje się na przykład Amazonka, a co ciekawe, niektóre egzotyczne gatunki rybek akwariowych pochodzą właśnie stamtąd. Będą więc czuć się w brązowym zmętnieniu jak u siebie.

Zielone zmętnienie

Ostatnim rodzajem zmętnienia wody jest to o zielonkawym odcieniu. Czym jest ono spowodowane? Poniżej trzy popularne przyczyny.

• Brak glonojadów – wzrost glonów hamują niektóre gatunki ryb i ślimaków zapobiegające pojawianiu się zielonego zmętnienia. Przykładem mogą być krewetki Amano, otosek przyujściowy czy molinezja ostrousta.
• Zbyt duże natężenie światła – pamiętaj o tym, że nadmierne światło sprzyja rozwojowi glonów w akwarium. W przypadku zbiorników roślinnych fotoperiod nie powinien trwać dłużej niż 10 godzin naświetlania na dobę.
• Nadmiar składników odżywczych – fosforany i azotany pojawiające się za sprawą niezjedzonego pokarmu czy odchodów ryb sprzyjają wzrostowi glonów. Najczęściej sytuacja ta występuje w przepełnionych zbiornikach, zaleca się wtedy wymianę na to o większej pojemności.

Jak mogłeś zauważyć, wszystkie przyczyny zielonego zmętnienia związane są z występowaniem glonów i fitoplanktonu. Co z tym zrobić? Opisaliśmy to w puntkach, ale czasem jedynym sposobem jest chemiczne pozbycie się problemu. Pomogą w tym ogólnodostępne środki przeciw glonom.

Jak poradzić sobie z mętną wodą w akwarium?

Najlepszym sposobem zawsze jest profilaktyka, a więc nieczekanie na występowanie zmętnienia, tylko zapobieganie mu. Dlatego pamiętaj, aby trzymać odpowiednią liczbę ryb w akwarium, właściwie je karmić (nie za dużo) i regularnie podmieniać wodę. Jednak, gdy problem wystąpi, najlepszym sposobem może okazać się ogólne czyszczenie zbiornika. Nie wystarczy podmienić wodę i ścianki, ale również podłoże i dekoracje. Pamiętaj, że nie wolno wymieniać całej wody jednocześnie przy czyszczeniu, rybki mogłyby dostać stresu chemicznego i umrzeć. Dlatego podmień naraz około 30% wody. Kiedy akwarium jest już czyste, raz na tydzień podmieniaj około 15% wody i najlepiej co tydzień dokonuj syfonowania podłoża. Te czynności powinny pomóc w utrzymaniu wody w akwarium bez jej zmętnienia.